آرتروز زانو التهاب و زوال غضروف مفصل زانو است. غضروف پوششی لغزنده روی انتهای استخوان ها است که به عنوان یک بالشتک عمل می کند و به زانو اجازه می دهد تا به آرامی خم و صاف شود. غضروف زانو انتهای استخوان ران (ران)، بالای استخوان ساق پا (درشت نی) و پشت کاسه زانو (کشکک) را می پوشاند. هنگامی که غضروف از بین می رود، فضای بین استخوان ها باریک می شود.
در آرتروز پیشرفته، مالش استخوان روی استخوان و خارهای استخوانی (برجستگی روی استخوان) ممکن است ایجاد شود، در این شرایط حرکات مفصلی دردناک می شود و مفصل انعطاف پذیری خود را از دست می دهد.
اگرچه افزایش سن مهم ترین عامل خطر آرتروز است اما آسیب دیدگی قبلی مفصل و برخی بیماریهای خودایمنی نیز با افزایش خطر بروز بیماریهای مفصلی همراه هستند.
آسیب غضروف مرتبط با آرتروز غیرقابل برگشت است، اما درمان‌های غیرجراحی و جراحی وجود دارد که می‌تواند به کاهش درد، افزایش انعطاف‌پذیری مفاصل و بهبود کیفیت کلی زندگی افراد مبتلا به آرتروز زانو کمک کند.
آسیب به غضروف مفصل در طول زمان ممکن است منجر به ایجاد یا بدتر شدن بدشکلی های زانو، از جمله ضربدری شدن زانوها شود.
از دست دادن غضروف می تواند بین استخوان ران و ساق پا در قسمت داخلی (سمت داخلی)، قسمت جانبی (سمت بیرونی) و زیر کاسه زانو رخ دهد.
علائم آرتروز زانو
آرتروز می‌تواند فعالیت‌های روزمره از جمله راه رفتن و بالا رفتن از پله‌ها را بسیار دشوار کند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد در زانو که می تواند با حرکات و ورزش های خاص، از جمله راه رفتن طولانی مدت یا ایستادن، بدتر شود.
سفتی مفصل زانو که خم شدن و صاف کردن زانو را دشوار می کند. - گرفتگی و قفل شدن زانو، که زمانی اتفاق می افتد که غضروف آسیب دیده و ناهموار حرکت زانو را دشوار می کند.
- کرپیتوس (Crepitus): شنیده شدن صدا از زانو هنگام حرکت دادن آن
- ضعف در زانو، که در نتیجه کاهش فعالیت و در نتیجه آتروفی (از بین رفتن) عضلات چهارسر ران یا همسترینگ است. آرتروز ممکن است میزان حرکت فرد را کاهش دهد، که باعث ضعیف‌تر شدن مفصل و بدتر شدن علائم می‌شود.
عوامل خطر
- سن. استئوآرتریت یک وضعیت دژنراتیو، “ساییدگی و پارگی” است. هر چه سن شما بالاتر باشد، احتمال ساییدگی غضروف مفصل زانو بیشتر می شود.
- نقایص ژنتیکی ممکن است به آرتروز در زانو کمک کنند.
- اضافه وزن. اضافه وزن یا چاقی به مرور زمان به زانوها فشار بیشتری وارد می کند.
- جراحت. آسیب شدید یا آسیب مکرر به زانو می تواند سال ها بعد به آرتروز منجر شود.
- استعمال مفرط. مشاغل و ورزش‌هایی که نیاز به حرکات فیزیکی تکراری دارند که بر زانو فشار وارد می‌کنند، می‌توانند خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهند.
- جنسیت. احتمال ابتلا به آرتروز در زنان یائسه بیشتر از مردان است.
- ناهنجاری های مادرزادی زانو مانند زانوی ضربدری
روشهای درمانی
اگرجه این بیماری درمان قطعی ندارد و آسیب غضروفی غیر قابل برگشت است اما راهکارهای درمانی وجود دارند که می توانند به تسکین علائم و عوارض ایجاد شده برای بیمار کمک کنند.
برنامه های درمانی بسته به نوع و مرحله آرتروز، سن بیمار، شدت درد و عوامل دیگر متفاوت است.
- تغییرات فعالیتی که ممکن است از شعله ور شدن درد و التهاب مفاصل جلوگیری کند. این ممکن است شامل اجتناب از ورزش‌های پرتحرک، مانند دویدن و پریدن باشد. درگیر شدن در تمرینات کم فشار و فعال ماندن از نظر بدنی کلید مدیریت علائم است.
- فیزیوتراپی برای بهبود قدرت و دامنه حرکتی یکی از موثرترین روشهای درمان آرتروز زانو است که در مرکز فیزیوتراپی رایبد در دماوند ارائه می شود.
- کاهش وزن (در صورت وجود اضافه وزن) برای کاهش فشار وارد شده به مفصل ضروری است.
- استفاده از زانوبند برای ایجاد ثبات بیشتر در مفصل.
- وسایل کمکی راه رفتن مانند عصا یا واکر برای کاهش فشار وارده به زانوی مبتلا به آرتروز در هنگام راه رفتن.
- جراحی در صورت تخریب کامل غضروف مفصل زانو توسط جراح ارتوپد انجام می گیرد. جراحی تعویض مفصل زانو از رایج ترین روشهای جراحی در سالیان اخیر است.
کلمات مرتبط :
آرتروز زانو – فیزیوتراپی زانو – فیزیوتراپی در دماوند – فیزیوتراپی در گیلاوند – فیزیوتراپی در پردیس